Endometriosis and Infertility

Mrs. Chapman is a thirty-year-old English woman living in Singapore. Together with her husband, they are both proud owners of a popular British restaurant located in the beautiful and lively historic Clarke Quay riverside area. Her restaurant is always busy with loyal patrons visiting throughout the day to indulge in their traditional hearty English dishes such as Shepherd’s Pie and Toad in the Hole.

Mrs. Chapman and her husband have been trying to have a baby of their own for the past two seemingly very long years to no avail. Collectively, they decided it was time to see a fertility specialist. Today Mrs. Chapman returns to the doctor’s office for a follow-up to discuss the lab findings from the previous visit.

She greets the doctor as he enters the examining room and reveals to him that her husband is unable to make the appointment with her today due to the “busyness” at the restaurant, though he sends his warm regards. She shares with the doctor that her husband has been quite nervous about finding out the results of the of the lab test and in fact, she is almost certain that his “busyness” is probably just a ploy to avoid facing the outcome of the lab work in person.

She was amused by her husband’s rather animated explanation this morning when he insisted that he must stay at the restaurant to go over the inventory as the Formula 1 Grand Prix of Singapore is fast approaching. He repeated that the Grand Prix weekend is always the busiest weekend of the year at their restaurant with the British fans from all over the globe pouring into their restaurant to let loose and cheer on their racing heroes such as Lewis Hamilton and Jenson Button. Thus, he reiterated on staying put at the restaurant this morning to ensure that everything will be spot on!

“Well I guess I’m sure you would agree that I’m braver than my husband on this adventurous fertility journey of ours, right doctor?!” Mrs. Chapman says with a big smile.

“I can understand your husband’s anxiety concerning the result of the lab test. Too bad he isn’t here today because he would be relieved to hear that his semen analysis came back normal.”

On prior visit to the office, Mr. Chapman provided a semen sample for analysis. According to ASRM (American Society for Reproductive Medicine), “In approximately forty percent of infertile couples, the male partner is either the sole cause or a contributing cause of infertility.” Since almost half of infertility cases are due to low semen quality/quantity, the initial infertility workup usually begins with semen analysis of the male partner. This is done to gauge the state of his sperm as the test yields a quick result, is non-invasive and furthermore, the test is relatively low cost. As a result, semen analysis conveniently allows the healthcare provider to quickly either rule in or rule out the male partner as a contributing cause of infertility.

“I see, so where do we go from here now, doctor? Great to hear that my husband’s sperm analysis came back normal! I guess I am the problem then? Asks Mrs. Chapman, shaking her head in confusion.

“I can understand your frustration, Mrs. Chapman. However, I am happy that we were able to rule out your husband as the contributing factor to your inability to become pregnant. This narrows down the possible causes and will allow us to specifically focus our investigation on you. We will get to the bottom of this I assure you! If it is alright with you Mrs. Chapman, I would like to ask further questions so that I can get a better idea of where we are at.”

“Of course doctor!” swiftly replied Mrs. Chapman.

“How often do you and your husband have intercourse, Mrs. Chapman?”

“Often Doctor! We have our daily romantic time and of course we don’t use any form of contraceptives.” said Mrs. Chapman.

“Are you currently taking any kind of medication?”

“Just prenatal vitamins recommended by my Obstetrics, other than this I am not taking anything, doctor.”

“Do you smoke cigarettes?”

“No, I don’t smoke, doctor.”

“This next question may be sensitive Mrs. Chapman, and I apologize in advance. I want to remind you again that as your doctor, everything we discuss here is confidential and is strictly between you and me. Have you ever been treated for any kind of sexually transmitted diseases?” asks the doctor.

“No doctor, never. I’ve never had any kind of sexually transmitted diseases. I am proud to say that my husband has been and will continue be the only man in my life.” Mrs. Chapman answers with a smile.

The reason that the doctor asks Mrs. Chapman questions concerning her social and medical history here is to narrow down some of the possible reasons as to why she has been unable to become pregnant. Some types of medication (particularly psychiatric medications, steroids, and thyroid medicines) can interrupt certain reproductive hormones in the body leading to the failure of ovulation during menstrual cycle. Similarly, tobacco smoking can interfere with the body’s ability to generate enough estrogen hormone during the follicular phase of the menstrual cycle (estrogen hormone increases rapidly during this phase of menstrual cycle triggering release of egg), in order to successfully trigger the release of egg from ovaries (ovulation). Without the release of the egg from the ovaries, fertilization cannot take place. As previous medical history of sexually transmitted diseases (STD) appears to be a leading cause of infertility in female, the question concerning any past treatment of STD the doctor posted to Mrs. Chapman was perhaps the most important question so far during the interview. In women with previous history of STD, scar formation accumulates from repeated inflammatory episodes on the female anatomy of the pelvic region. This is especially common on the fallopian tube, which has a function of transporting the egg to the uterus. In the case that the fallopian tube has been damaged from previous infections, scar tissue around the area can prevent contact between the egg and sperm prohibiting the process of fertilization.

The doctor quickly glances at Mrs. Chapman’s chart to see her weight and height. Once he saw that she maintains normal weight for her height he quickly was able to rule out underweight as the cause of her inability to bear child. Being underweight can have an adverse effect on the body’s ability to ovulate regularly.

“ Have you been having menstrual period every month, Mrs. Chapman?” the doctor politely asks.

“Yes, every month, doctor.”

“Have you ever experienced symptoms relating to your menstrual cycle in the past, and do you currently experience any symptoms during your menstrual period?”

“Well, I used to have severe low abdominal cramps during my menstrual periods when I was around twenty-five years old. At that time, my doctor told me that it was caused by hormones and that it was considered normal for menstrual period. Eventually, he gave me oral contraceptive pills to take and the symptoms were gone. A couple years ago I stopped taking the contraceptive pills as my husband and I wanted to try for a baby. Ever since I’ve discontinued the oral contraceptives, I have noticed that the pain seems to be increasing with each cycle. Moreover, I appear have to gained additional symptoms related to my menstrual period as each year passes.”

“I see, please tell me more about your additional symptoms.” the doctor urges Mrs. Chapman to continue.

“In addition to my severe menstrual pain and cramp doctor, I often have this extremely painful bowel movement especially during my menstrual period. In addition to fatigue and occasional nausea… This is a little embarrassing but lately, I often experience severe pain whenever my husband and I have our romantic time together.” Confesses Mrs. Chapman.

Given Mrs. Chapman’s age, her symptoms of severe painful menstruation (dysmenorrhea), pain during intercourse (dyspareunia), painful bowel movement (dyschezia), coupled with her social history of her inability to become pregnant despite frequent intercourse with her husband without any form of contraceptives for over a period of one year. The doctor explains to her that he is highly suspicious that she suffers from a disease known as endometriosis.

According to The New England Journal of Medicine (NEJM), roughly around ten percent of all child bearing age women have endometriosis. On the report of this statistic, endometriosis is without a doubt a common health problem amongst women that needs to be brought to attention.

During each menstrual cycle, under the influence of hormones estrogen and progesterone, the tissue that specifically lines the inside of the uterus (the endometrium) increases its vascularity and thickens. This thickening of the tissue inside the uterus during each cycle is for the purpose of the possibility of a fertilized egg to implant itself onto the uterus wall to further develop itself into an embryo (of course for this to occur a sperm must meet and fertilize the egg during the menstrual cycle). However, in the case that the sperm and the egg do not meet and fertilization does not occur, the thickened tissue inside of the uterus slaughters off and leaves the body via the vaginal cavity (menstrual bleeding), and the whole process begins again for the next cycle.

In patients with endometriosis, the tissue that is supposed to exclusively line the inside of the uterus can appear anywhere in the pelvic region outside of the uterus with the most common attachment site being on the ovaries. As the menstrual cycle progresses, the out of placed endometrial tissue thickens just as they were programed to do as if they were inside of the uterus (their natural environment). In contrast to the normal shedding of the tissue inside of the uterus where they leaving the body via the vaginal cavity at the end of each cycle, for patients with endometriosis the endometrial tissue that has been growing outside of the uterus also shed but instead of leaving the body they have no way to exit so they simply continues to build up inside the pelvic cavity.

Symptoms and complications of endometriosis depends on the location of where the inappropriate endometrial tissue is situated and the length of time it has been accumulating. Infertility can occur when the endometrial tissue gradually builds up around the ovaries and the fallopian tube preventing the egg and sperm from meeting. The symptom of painful intercourse (dyspareunia) that Mrs. Chapman experiences is due to the endometrial tissue growing around the lower part of her uterus and behind the vaginal cavity. This leads to pain from stretching of the endometrial tissue onto nerves and ligaments of the pelvic during penetration resulting in pain and discomfort. Some patients have painful bowel movement (dyschezia) during menstrual cycle. This is because the endometrial tissue can attach on the intestines and accumulate with each cycle. In addition, during the interview, Mrs. Chapman reveals that her menstrual pain progressively gets worse every year. This is because with each cycle the endometrial tissue accumulates and eventually the buildup impedes onto other structures inside the pelvic area contributing to heightening of the painful sensation during menstruation (Secondary dysmenorrhea).

Physical examination appears within normal limits other than a small cyst-like mass palpated during her pelvic exam. Next the doctor performed a transvaginal ultrasound, a type of imaging study in order to have a better understanding of the activity inside of her pelvic cavity. The results indicate that Mrs. Chapman has what appears to be a few cysts inside of her pelvic area, especially around the area of her ovaries. The doctor explains to Mrs. Chapman that in order to accurately confirm her diagnosis of endometriosis, he would like to perform a laparoscopy procedure. He continues to explain that this procedure is done under general anesthetic where he will make a small incision near her belly button and insert a small camera inside of her pelvic area to look for the endometrial tissue that appears outside of her uterus. During the procedure, he will be able to biopsy the tissue for confirmation that it is indeed endometrial tissue, assess the location and the accumulation of the inappropriate tissue growth, and most importantly he will be able to plan the correct therapy going forward. This is important as different stages of endometriosis will dictate a different management plan. (We will explore this in future articles.)

Mrs. Chapman underwent the laparoscopy procedure. The result of the tissue biopsy found inside of her pelvic cavity confirms the doctor’s suspicion that her symptoms are due to endometriosis. (Note that the endometrial tissue is supposed to be inside of the uterus only not all over the pelvic cavity.) He shares with Mrs. Chapman that during the laparoscopic procedure he saw many layers of slaughtered off endometrial tissue and blood that must have been building up around her ovaries and near the fallopian tube for many years, (chocolate cyst). The doctor is positive that the chocolate cyst around her ovaries and fallopian tubes is the reason that is preventing her egg from meeting Mr. Chapman’s sperm. Without the sperm and the egg meeting no fertilization can take place.

The doctor shares with Mrs. Chapman that since she would like to have a baby, the best treatment for her going forward would be through a laparoscopic surgery to remove as much of the endometrial tissues around her ovaries and the fallopian tubes as possible to restore a fluid pathway for her egg to comfortable travel uninterrupted to meet the sperm and implant itself on to her uterus during her menstrual cycle. Mrs. Chapman readily agrees to this treatment plan.

She is cautiously optimistic that at this at this time next year, she and her husband will be celebrating the Singapore Formula 1 Grand Prix at their restaurant with their baby in their arms sporting a McLaren Honda F1 team baby suit.

Thai Version:

คุณ Chapman เป็นหญิงสาวชาวอังกฤษ วัย 30ปี อาศัยอยู่ที่สิงคโปร์เธอกับสามีเป็นเจ้าของร้านอาหารสไตล์อังกฤษ ที่มีชื่อเสียงริมแม่น้ำอันสวยงามอยู่ที่ ย่าน Clarke Quay ร้านอาหารของเธอลูกค้าแน่นตลอดโดยมีลูกค้าขาประจำแวะมาเยี่ยมเยียนตลอดทั้งวันเพื่อมารับประทานอาหารพื้นเมืองสไตล์อังกฤษจานเด็ดได้แก่ Shepherd’s pie และ Toad in the hole เธอและสามีพยายามที่จะมีทายาทมานานกว่าสองปีที่ผ่านมาแต่ไม่เป็นผล ทั้งคู่จึงตัดสินใจมาพบแพทย์ ผู้เชียวชาญด้านการรักษาผู้มีบุตรยาก (fertility) วันนี้คุณ Chapman กลับมาหาหมอเพื่อจะทราบผลจากห้องปฏิบัติการทางการแพทย์หรือห้อง lab เธอได้ทักทายคุณหมอและได้บอกว่า สามีเธอไม่ได้มาตามนัดเพราะงานที่ร้านยุ่งมากๆมีลูกค้าเข้ามาไม่ขาดสายได้แต่ฝากความระลึกถึงมาให้ด้วย เธอบอกคุณหมอว่า สามีมีความตื่นเต้นมากที่จะทราบผลการตรวจจากห้อง lab แต่ที่แท้จริงแล้วที่บอกว่ายุ่งน่าจะเป็นข้ออ้างที่สามีเธอมากกว่าที่ไม่ต้องการที่จะมารับทราบผลของ lab ด้วยตัวเอง เธอรู้สึกขำในความรู้สึกของสามีที่ให้เหตุผลว่าต้องอยู่ที่ร้านเพื่อเตรียมข้าวของเพราะจะมีแข่งรถ Formula 1 Grand Prix ในสิงคโปร์ที่ใกล้จะมาถึงในเร็วๆนี้ สามีย้ำว่าในวันงานแข่งรถ Grand Prix จะเป็นวันหยุดที่ผู้คนจะแน่นมากที่สุด ร้านจะมีลูกค้าแน่นมากที่สุดเนื่องจากแฟนๆชาวอังกฤษจากทั่วทุกมุมโลกมาผ่อนคลายและเชียร์การแข่งขันในร้านและดูนักแข่งในดวงใจเช่น Lewis Hamilton และ Jenson Button ดังนั้นเขาเลยยื่นยันว่าเขาเลยต้องเฝ้าร้านในเช้านี้ เพื่อดูทุกอย่างให้เรียบร้อย

“คุณหมอคงเห็นว่าดิฉันเข็มแข็งกว่าสามีของดิฉันในการเผชิญหน้าในครั้งนี้ใช่ไหมค่ะ” คุณ Chapman พูดแบบยิ้มๆ คุณหมอตอบว่า

“ผมเข้าใจในการกังวลของสามีคุณนะครับในการตรวจจากผลของ labเสียดายที่เขาไม่ได้มาวันนี้ เพราะว่าเขาคงรู้สึกโลงอกว่าผลการตรวจอสุจิของเขาปกติ”

ก่อนที่จะมาหาคุณหมอคุณ Chapman ได้นำอสุจิของคุณสามีมาให้ตรวจสอบ ตามองค์การ ASRM (American Society for Reproductive Medicine) “ประมาณ 40% ของคู่ที่มีปัญหามีลูกไม่ได้ฝ่ายชายมักจะเป็นครึ่งของต้นเหตุที่ไม่สามารถมีลูกยาก” ซึ่งเป็นน้ำเชื้อของฝ่าผลจากชายมีคุณภาพต่ำจึงต้องเริ่มจากการตรวจจากฝ่ายชายก่อน การทดสอบจะบอกถึงคุณภาพจากการตรวจสเปิร์มและจะได้ผลอย่างรวดเร็ว สะดวกและค่าตรวจต่ำเพราะฉะนั้นการตรวจจากฝ่ายชายจะทำให้ทราบการไม่มีลูกจะเกิดจากฝายชายหรือไม่

“ดิฉันเข้าใจค่ะตอนนี้เราจะทำอะไรต่อคะคุณหมอ ดิฉันดีใจมากที่ได้ยินว่าผลการตรวจสเปิร์มของสามีดิฉันเป็นปกติค่ะเพราะฉะนั้นฉันเป็นต้นสายปลายเหตุในการที่ไม่มีลูกใช่ไม่ค่ะคุณหมอ” เธอพูดพร้อมส่ายหัวด้วนความงง “ผมเข้าใจในความรู้สึกไม่สบายใจนะครับ คุณ Chapman ผมก็ดีใจครับที่ไม่ใช่มาจากสามีของคุณในการที่ตั้งครรภ์ไม่ได้ เรามาตัดปัญหาออกและมาเริ่มดูในตัวคุณ ผมขอให้ความมั่นใจว่าเราต้องแก้ปัญหานี้ได้ ถ้าคุณอนุญาตผมขอถามคำถามว่าปัญหาอยู่ตรงไหน” คุณหมอพูด

“แน่นอนค่ะคุณหมอคุณ” Chapman ตอบอย่างรวดเร็ว คุณหมอเริ่มถาม “คุณและสามีมีเพศสัมพันธ์บ่อยแค่ไหน”

“บ่อยมากค่ะคุณหมอ เรามีอะไรกันทุกวันเราไม่เคยใช้ถุงยางอนามัยหรือป้องกันการคุมกำเนิดอะไรเลยคะ” คุณ Chapman ตอบ

“ตอนนี้คุณได้ทานยาอะไรบ้างหรือเปล่าครับ” คุณหมอถาม

“ก็แค่วิตามินของหมอผู้หญิงเท่านั้นค่ะนอกนั้นก็ไม่ได้ทานอะไร” คุณ Chapman ตอบ

“คุณสูบบุหรี่หรือเปล่าครับ” คุณหมอถาม

“ไม่ค่ะคุณหมอ” คุณ Chapman ตอบ

คุณหมอถาม “คำถามต่อไปต้องขอโทษด้วยเพราะมันอาจจะส่วนตัวเกินไป ผมขอรับประกันด้วยจรรยาบรรณแพทย์นะครับว่าผมเป็นคุณหมอทุกอย่างที่เราคุยกันจะเป็นความลับระหว่างเราสองคน คุณเคยได้รับการรักษาโรคติดเชื้อจากเพศสำพันธ์หรือเปล่าครับ”

“ไม่คะไม่เคย ดิฉันไม่เคยเป็นโรคติดเชื้อ ดิฉันเป็นคนรักเดียวใจเดียวค่ะและสามีจะเป็นผู้ชายคนเดียวในชีวิตของฉันค่ะ”  

เหตุผลที่คุณหมอซักถามประวัติการแพทย์และประวัติส่วนตัวเพื่อหาสาเหตุว่าทำไมไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ ยาบางชนิด (โดยเฉพาะยาคุมประสาท, steroids และยา thyroid) สามารถทำให้ฮอร์โมนของผู้หญิงที่จะตั้งครรภ์ถูกต้านในการตั้งครรภ์ทำให้ร่างกายไม่สามารถปล่อยไข่ตกออกมาได้ตอนมีประจำเดือน เช่นเดียวกับการสูบบุหรี่ที่สามารต้านร่างกายไม่ให้ผลิตฮอร์โมนEstrogen พอช่วงเวลาปล่อยไข่ตอนมีประจำเดือน (ฮอร์โมน Estrogen จะเพิ่มขึ้นอย่างสูงตอนช่วงมีประจำเดือนทำให้ไข่ปล่อยออกมา) ถ้าไข่ไม่ออกมาจากมดลูกจะไม่สามารถมีลูกได้ เป็นเพราะว่าประวัติของโรคติดเชื้อ (STD) มักจะเป็นต้นเหตุของผู้หญิงที่ไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ คำถามที่เกี่ยวกับโรคติดเชื้อที่คุณหมอถามน่าจะเป็นคำถามที่สำคัญที่สุดในการ สัมภาษณ์

ในกรณีที่ผู้หญิงที่เคยเป็น STD จะมีแผลเป็นเกิดขึ้นบ่อยครั้งในบริเวณช่วงท้อง ช่วงที่มีการอักเสบจะมีแผลเป็นส่วนมากจะเกิดขึ้นที่ท่อนำไข่ (Fallopian tube) ท่อที่พาไข่ไปที่มดลูก ในกรณีที่ ท่อนำไข่ (Fallopian tube) ได้รับความเสียหายจากการติดเชื้อที่ผ่านมาแผลเป็นในบริเวณนั้นทำให้ไข่และสเปิร์มมาเจอกันไม่ได้เลยผสมกันไม่ได้ คุณหมอเหลือบไปเห็นตารางน้ำหนักและส่วนสูง

คุณหมอเห็นว่าเธอมีน้ำหนักและส่วนสูงปกติ เลยเห็นได้ว่าเธอไม่ได้มีน้ำหนักน้อยเกินไปที่จะอุ้มท้องได้การที่น้ำหนักน้อยเกินไปจะมีผลกระทบร่างกายที่จะผลิตไข่ได้ตามปกติ

“คุณมีประจำเดือนทุกเดือนหรือเปล่าครับคุณ Chapman” คุณหมอถาม

“ทุกเดือนค่ะคุณหมอ” คุณ Chapman ตอบ

คุณหมอถาม “ที่ผ่านมาคุณมีอะไรอาการแปลกๆบ้างหรือเปล่าครับในเวลามีประจำเดือนมาและตอนนี้ยังมีอาการแบบนั้นหรือเปล่าครับ”

“ฉันเคยปวดท้องช่วงล่างตอนมีประจำเดือนมาในช่วงอายุ25ค่ะช่วงนั้นคุณหมอบอกว่าเป็นเพราะโฮโมนและถือว่าเป็นสิ่งธรรมดาตอนมีประจำเดือนค่ะ ในที่สุดคุณหมอได้ให้ยาคุมกำเนิดมาทานอาการปวดท้องก็หายไป 2 ปีที่ผ่านมาดิฉันเลิกทานแล้วเพราะเราคิดว่าจะมีลูกค่ะ ตั้งแต่ที่ดิฉันเลิกทานยามาดิฉันรู้สึกปวดท้องมากขึ้นในตอนที่มีประจำเดือน มากกว่านั้นดิฉันมีอาการมากขึ้นทุกๆปีตอนมีประจำเดือน” คุณ Chapman ตอบ

คุณหมอถาม “ให้ข้อมูลเพิ่มขึ้นอีกได้ไหมครับเกี่ยวกับอาการที่ปวดมากขึ้น”

“นอกจากปวดมากขึ้นแล้วเวลาเข้าห้องน้ำก็ปวดท้องมากค่ะบางทีรู้สึกอ่อนเพลียและคลื่นไส้และมีอีกอย่างที่น่าอายมากที่จะบอกค่ะคือเวลาหลับนอนกับสามีดิฉันมีอาการเจ็บปวดมากค่ะ” คุณ Chapman กล่าว

ด้วยอายุของคุณอาการปวดมากตอนมีประจำเดือน (dysmenorrhea) เจ็บปวดตอนมีเพศสัมพันธ์ (dyspareunia) และยังมีปวดท้องตอนเข้าห้องน้ำ (dyschezia) รวมถึงประวัติของเธอที่ไม่สามารถตั้งครรภ์ได้แม้แต่มีเพศสัมพันธ์ทุกวันก็ตามโดยไม่ได้ใช้อะไรป้องกันเลยก็ตามคุณหมอได้อธิบายให้เธอฟังว่าคุณหมอคิดว่าเธอมีแนวโน้มอย่างสูงที่เธอจะเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรือ endometriosis

ตามหนังสือ The New England Journal Medicine (NEJM) ประมาณ10%ของผู้หญิงทุกคนในวัยที่จะมีลูกจะเป็นโรค โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) เป็นเพราะสถิตนี้โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) เป็นปัญหาสุขภาพของผู้หญิงหลายคนเราเลยให้ความสนใจตอนช่วงประจำเดือน ฮอร์โมน estrogen และ progesterone จะทำให้เยื่อที่คุมฝาผนังมดลูก (the endometrium) เพิ่มความยืดหยุ่นและหนาขึ้น ความหนาของมดลูกข้างในของเนื้อเยื่อตอนช่วงมีประจำเดือน เพื่อจะทำให้ไข่เข้าไปฝังตัวในผนังมดลูกแล้วฝักตัวออกมาเป็นตัวอ่อนหรือเอ็มบริโอได้ (Embryo) (แน่นอนสิ่งนี้จะเกิดขึ้นเมื่อสเปิร์มกับไข่มาเจอกันตอนช่วงที่มีประจำเดือน) แต่ว่าในกรณีที่สเปิร์มกับไข่ไม่เจอกันก็ไม่มีการผสมพันธ์กันเนื้อเยื่อที่หนาในมดลูกจะร่อนออกจากร่างกายผ่านช่องคลอดออกมาเป็นเลือดหรือเป็นประจำเดือน (menstrual bleeding) ทั้งหมดนี้ก็จะเริ่มใหม่ในรอบเดือนหน้าเป็นรอบต่อไป สำหรับคนไข้ที่เป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) เนื้อเยื่อที่ควรจะหุ้มข้างในมดลูกอาจจะโตขึ้นมาที่ไหนก็ได้ในบริเวณข้างนอกของมดลูก แต่ส่วนมากจะติดอยู่แถวบริเวณรังไข่ขณะทีประจำเดือนเริ่มเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ก็จะหนาขึ้นตามสมควรแต่โตผิดที่ แทนที่จะอยู่ในมดลูก (บริเวณเกิดปกติของมัน) เพราะฉะนั้นแทนที่เนื้อเยื่อจะร่อนออกจากข้างในมดลูกและออกจากร่างกายผ่านช่องคลอดตอนสิ้นประจำเดือน สำหรับคนไข้ที่เป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) เนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ที่เติบโตข้างนอกของมดลูกก็ร่อนออกเช่นกันแต่ไม่มีทางออกจากร่างกายจึงสะสมอยู่ในบริเวณหนาท้อง อาการและปัญหาที่เกิดขึ้นของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) จะขึ้นที่ตำแหน่งไหนและระยะเวลาว่านานเท่าไร การที่ไม่สามารถมีบุตรได้เกิดขึ้นจากเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ไปพอกรอบๆรังไข่และท่อนำไข่ ( Fallopian) ทำให้ไข่และสเปิร์มไม่สามารถเจอกัน อาการที่เจ็บปวดที่เกิดขึ้นขณะร่วมเพศ (dyspareunia) ที่คุณ Chapman ประสบเกิดขึ้นกับตัวเองเกิดจากเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ไปโตรอบๆช่วงล่างของมดลูกข้างหลังช่องคลอด สิ่งนี้จึงทำให้มีความปวดจากการที่เนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ถูกยืดไปทับเส้นประสาทและเส้นเอ็นของหน้าท้อง ขณะที่มีการร่วมเพศโดยทำให้มีความเจ็บปวดคนไข้บางคนรู้สึกตอนปวดท้องตอนไปถ่ายอุจจาระ (dyschezia) ขณะที่มีประจำเดือนนี่เป็นเพราะเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) สามารถไปเกาะตรงลำไส้และเก็บสะสมเพิ่มขึ้นทุกรอบเดือนนอกจากนี้

ขณะที่สัมภาษณ์คุณ Chapman เธอได้เอ่ยขึ้นว่าการปวดประจำเดือน ปวดเพิ่มขึ้นทุกเดือนและทุกปีเป็นเพราะว่าในแต่ละรอบของประจำเดือน เนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial)ได้เพิ่มพูนขึ้นและไปเบียดสิ่งต่างๆในช่องท้องทำให้มีความเจ็บปวดมากขึ้นตอนมีประจำเดือน (secondary dysmenorrhea)  ผลตรวจร่างกายได้เห็นทุกอย่างอยู่ในเกณฑ์ปกติ

นอกจากมีก้อนซีสต์เล็กๆอยู่ในช่วงช่องท้อง คุณหมอจะทำอัลตร้าซาวด์ (ultrasound) ผ่านช่องคลอดเพื่อจะมีความเข้าใจมากขึ้นว่ามีอะไรหรือเกิดอะไรขึ้นภายในท้อง ผลตรวจได้เห็นว่าคุณ Chapman ปรากฏว่า มีซีสต์ในช่องท้องโดยเฉพาะรอบๆบริเวณรังไข่ คุณหมอได้อธิบายให้คุณ Chapman ฟังว่าเพื่อจะแน่ชัดว่าเธอเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) อย่างแน่ชัด คุณหมออยากจะทำการตรวจ โดยใช้กล่องผ่านทางหน้าท้องเรียกว่า laparoscopy คุณหมอได้อธิบายต่อไปว่า วิธีการในการตรวจสอบนี้จะใช้ยาสลบและจะผ่าเล็กน้อยตรงใกล้ๆสะดือและสอดกล้องเล็กๆเข้าไปที่ท้องเพื่อไปตรวจค้นหาเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ซึ่งหน้าจะอยู่ข้างนอกมดลูก ในขณะที่ตรวจคุณหมอก็จะสามารถเอาส่วนเนื้อเยื่อไปตรวจสอบ เพื่อให้แน่ชัดว่าเป็นเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) หรือเปล่า นอกจากนั้นจะได้ดูความเติบโตของเนื้อเยื่อและตำแหน่งมันของเพื่อจะได้ให้การแนะนำและรักษาอย่างถูกต้องต่อไป จุดนี้สำคัญมากเพราะการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) จะเป็นจุดที่บ่งบอกในการรักษาที่ถูกต้องต่อไป (เราจะมาคุยในรายละเอียดในบทความตอนหน้า)

  คุณ Chapman ได้ไปตรวจ laparoscopy ผลจากการตรวจเนื้อเยือในท้องได้ยืนยันว่าเป็นไปตามที่คุณหมอคาดการณ์ว่าอาการ

ต่างๆเกิดจาก เนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) (อย่าลืมนะครับว่าเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial)ควรจะอยู่ข้างในมดลูกเท่านั้น ไม่ใช่อยู่ข้างนอกของช่องท้อง) คุณหมอบอกคุณ Chapman ว่าขณะที่ตรวจ laparoscopic คุณหมอได้เห็นเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ที่ได้ร่อนออกหลายชั้นและเลือดที่ได้สะสมมาอยู่หลายปี (chocolate cyst) อยู่ในบริเวณรังไข่และท่อนำไข่ (Fallopian) คุณหมอมั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่า chocolate cyst รอบๆรังไข่และท่อนำไข่ (Fallopian) เป็นสาเหตุที่ทำให้ไข่ของเธอไม่สามารถมาเจอสเปิร์มของสามีเธอได้ ถ้าสเปิร์มกับไข่ไม่สามารถมาเจอกันก็จะไม่ผสมพันธุ์กันได้ คุณหมอบอกกับคุณ Chapman ว่าถ้าเธออยากมีลูกการรักษาที่ดีที่สุดจะต้องทำการผ่าตัดโดยการใช้กล้อง laparoscopic เพื่อขูดเนื้อเยื่อบุมดลูก (endometrial) ให้มากที่สุดจากบริเวณรังไข่และท่อนำไข่ (Fallopian) เพื่อจะได้เปิดช่องทางสำหรับไข่จะได้เดินทางไปเจอสเปิร์มและสามารถฝังในมดลูกตอนช่วงตกไข่เพื่อให้สเปิร์มได้มาเจอกับไข่ คุณ Chapman ยอมรับในการรักษา เธอได้มีความหวังภายในปีข้างหน้าเธอและสามีจะได้ฉลอง Singapore Formula 1 Grand Prix ที่ร้านอาหารของเขากับเด็กตัวน้อยในอ้อมกอดซึ่งใส่ชุดเด็กทีม McLearen Honda F1